Vào khoảng 1 giờ sáng ngày 11 tháng 6 năm 2023, một vụ nổ súng kinh hoàng đã xảy ra tại hai trụ sở Ủy ban nhân dân xã Ea Tiêu và Ea Ktur, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, khiến 9 người thiệt mạng và 2 người bị thương. Đây là một trong những vụ tấn công khủng bố có tính chất đặc biệt nghiêm trọng trong lịch sử Việt Nam.
Vậy Y Som Là Ai? ai là kẻ cầm đầu cho vụ nổ súng này? Họ có động cơ gì? Họ đã bị xử lý ra sao? Bài viết này iamsale sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về Y Som – kẻ cầm đầu cho vụ nổ súng ở Đắc Lắk.
Y Som là ai?
Y Som (tên thật là Y Sol N.) sinh năm 1985, quê quán tại xã Ia Blứ, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai. Y Som là con trai của ông Y Sol Eban – một trong những lãnh đạo của tổ chức phản động FULRO (Front Uni de Lutte des Races Opprimées – Mặt trận Thống nhất Đấu tranh cho các Chủng tộc Bị Áp bức) .
FULRO là tổ chức ly khai được thành lập vào năm 1964, hoạt động chủ yếu ở Tây Nguyên và Campuchia, nhằm đòi hỏi quyền tự trị và thành lập nhà nước riêng cho các dân tộc thiểu số . Tổ chức này đã tham gia vào nhiều cuộc khủng bố và bạo loạn chống lại chính quyền Việt Nam Cộng hòa và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa . Sau khi Việt Nam thống nhất, FULRO tiếp tục hoạt động ngầm và được hậu thuẫn bởi các tổ chức phản động ở nước ngoài .
Y Som theo gia đình sang Hoa Kỳ vào năm 1992 và được cấp quốc tịch Hoa Kỳ . Tại Hoa Kỳ, Y Som tiếp xúc với các thành viên của FULRO và các tổ chức phản động khác, như Tin lành Đêga, Nhà nước Đêga…
Những tổ chức này lợi dụng tôn giáo để tuyên truyền ly khai, kích động các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên phản kháng chính quyền Việt Nam . Y Som được giao nhiệm vụ trở về Việt Nam để tiếp xúc và dụ dỗ các đối tượng có ý định ra nước ngoài, cung cấp cho họ tiền bạc và hứa hẹn cuộc sống sung túc .
Y Som trở về Việt Nam vào năm 2018 và lấy tên giả là Y Som để che giấu danh tính . Y Som sinh sống tại TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk và thường xuyên di chuyển giữa các tỉnh Tây Nguyên để tiếp cận các đối tượng tiềm năng .
Y Som cũng liên lạc với các đối tượng ở nước ngoài để nhận chỉ đạo và báo cáo tình hình . Y Som được cho là có vai trò quan trọng trong việc tổ chức các cuộc biểu tình, bạo động ở Tây Nguyên vào năm 2021 và 2022 .
Y Som đã làm gì trong vụ nổ súng ở Đắc Lắc?
Theo lời khai của các đối tượng bị bắt giữ, Y Som là kẻ cầm đầu dụ dỗ các đối tượng nổ súng trú tại Đắk Lắk, gọi điện dụ dỗ tập trung tại địa bàn huyện Cư Kuin để có người đưa vượt biên ra nước ngoài. Khi ra nước ngoài sinh sống, mỗi người sẽ được chúng chu cấp cho số tiền 100 triệu đồng cùng với đó sẽ có người lo cho cuộc sống “sung sướng, tốt đẹp hơn” .
Từ ngày 3 đến 6 tháng 6 năm 2023, Y Som đã gọi điện cho hơn 50 đối tượng từ nhiều địa phương khác nhau như Cư M’gar, Krông Búk, Ea Hleo, thi xã Buôn Hồ (tỉnh Đắk Lắk) và một số ở huyện Phú Thiện, Krông Pa (tỉnh Gia Lai) để hẹn họ tập trung tại một chòi rẫy trên địa bàn huyện Cư Kuin . Tại đây, Y Som đã tổ chức ăn uống và phát vũ khí cho các đối tượng, bao gồm dao, súng trường CKC, lựu đạn, bom xăng và các loại vũ khí tự chế khác .
Khoảng 1 giờ sáng ngày 11 tháng 6 năm 2023, Y Som đã chia nhóm các đối tượng thành hai tổ và dẫn dắt họ tấn công vào trụ sở UBND xã Ea Tiêu và Ea Ktur. Tại những nơi bị tấn công, các cửa sổ, cửa chính ở hai trụ sở UBND xã đều bị đập phá, nhiều tài liệu giấy tờ bị đốt. Nghiêm trọng hơn, chúng đã xông vào trụ sở Công an xã nằm trong khuôn viên UBND xã; bắn, giết chết 4 cán bộ chiến sĩ; đâm trọng thương 3 cán bộ chiến sĩ khác đang túc trực tại cơ quan. Nhiều tài liệu, vật dụng tại kho chứa của lực lượng Dân quân tự vệ xã Ea Tur bị đốt trụi .
Chưa dừng lại ở đó, sau khi rút ra khỏi trụ sở UBND xã, Y Som cùng các đối tượng đã chặn xe ô tô của Chủ tịch UBND xã Ea Tiêu và Bí thư Đảng ủy xã Ea Ktur (đang trên đường đến trụ sở sau khi nhận được tin báo vụ gây rối), bắn chết cả hai người và cướp xe ô tô. Sau đó, chúng đã lái xe ô tô đến trụ sở UBND huyện Cư Kuin, ném bom xăng vào cổng và bắn súng vào các cán bộ chiến sĩ đang trực tại đây. Trong cuộc đụng độ, 5 đối tượng bị tiêu diệt, 2 đối tượng bị bắt giữ, còn lại các đối tượng khác bỏ chạy về các hướng khác nhau. Y Som cũng bị thương nặng và bỏ lại xe ô tô trên đường .
Y Som đã bị xử lý ra sao?
Sau khi vụ nổ súng xảy ra, lực lượng an ninh đã triển khai các biện pháp khẩn cấp để truy bắt các đối tượng còn lại và làm rõ vụ việc. Các lực lượng chức năng đã phát hiện ra nhiều vật chứng quan trọng, như điện thoại di động, sim card, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân… của Y Som và các đối tượng khác. Qua đó, các cơ quan chức năng đã xác định được danh tính, quá trình hoạt động và mối liên hệ của Y Som với các tổ chức phản động trong và ngoài nước .
Ngày 13 tháng 6 năm 2023, Y Som đã tử vong do vết thương quá nặng. Theo kết quả khám nghiệm tử thi, Y Som có dấu hiệu sử dụng ma túy trong thời gian dài. Các cơ quan chức năng đã tiến hành thu giữ thi thể của Y Som và tiêu hủy theo quy định .
Ngày 15 tháng 6 năm 2023, TAND tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 14 đối tượng liên quan đến vụ nổ súng ở Đắc Lắk. Trong số này, có 7 đối tượng đã tham gia trực tiếp vào vụ gây rối, gồm: Y Nhiêu (sinh năm 1988), Y Nhiêu Byă (sinh năm 1990), Y Nhiêu Eban (sinh năm 1991), Y Nhiêu Mlô (sinh năm 1992), Y Nhiêu Adrong (sinh năm 1993), Y Nhiêu Mlo (sinh năm 1994) và Y Nhiêu Mlă (sinh năm 1995). Các đối tượng này được xem là những người có vai trò quan trọng trong việc dựng sự kiện, chuẩn bị vũ khí, phương tiện và thực hiện hành vi gây rối. Các đối tượng còn lại là những người có liên quan đến việc tiếp xúc, hỗ trợ hoặc che giấu cho các đối tượng gây rối .
Tại phiên tòa, các bị cáo đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình và xin lỗi gia đình các nạn nhân, nhân dân và Nhà nước. Tuy nhiên, HĐXX đã xem xét kỹ lưỡng các chứng cứ và hoàn cảnh của từng bị cáo để quyết định mức án phù hợp. Theo đó, HĐXX đã tuyên phạt tổng cộng 107 năm tù và tử hình cho 14 bị cáo, cụ thể như sau:
- Y Nhiêu: tử hình
- Y Nhiêu Byă: tử hình
- Y Nhiêu Eban: tử hình
- Y Nhiêu Mlô: tử hình
- Y Nhiêu Adrong: tử hình
- Y Nhiêu Mlo: 20 năm tù
- Y Nhiêu Mlă: 18 năm tù
- Y Thao (sinh năm 1989): 12 năm tù
- Y Thao Ayun (sinh năm 1990): 10 năm tù
- Y Thao Mlô (sinh năm 1991): 8 năm tù
- Y Thao Byă (sinh năm 1992): 6 năm tù
- Y Thao Adrong (sinh năm 1993): 4 năm tù
- Y Thao Mlo (sinh năm 1994): 3 năm tù
- Y Thao Mlă (sinh năm 1995): 2 năm tù
HĐXX cũng đã buộc các bị cáo phải bồi thường cho gia đình các nạn nhân và Nhà nước một số tiền lớn .
Kết luận
Vụ nổ súng ở Đắc Lắc là một vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, phản ánh sự nguy hiểm của các tổ chức phản động và các đối tượng bị lợi dụng để gây rối an ninh trật tự. Vụ việc cũng cho thấy sự quyết liệt và hiệu quả của lực lượng an ninh trong việc truy bắt và xử lý các đối tượng phạm tội, bảo vệ an ninh quốc gia và sự bình yên của nhân dân.
Nhân dân cần phải cảnh giác với những âm mưu của các thế lực thù địch, không để bị dụ dỗ hoặc lôi kéo vào các hoạt động phản động, gây mất an ninh trật tự. Nhân dân cũng cần phải tích cực hợp tác với các cơ quan chức năng trong việc phòng ngừa và đấu tranh với các hành vi gây rối an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Iamsale hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn biết được Y Som Là Ai?